Integrale Gebiedsaanpak

Niet één maar meerdere problemen in het buitengebied tegelijk aanpakken, zoveel mogelijk belanghebbenden in het gebied betrekken en in samenhang werken aan oplossingen. Dat is wat het Louis Bolk Instituut doet in de Integrale Gebiedsaanpak.

De huidige stikstofcrisis is nog maar één van de uitdagingen rond de inrichting en het gebruik van het buitengebied. Oplossingen worden vaak gezocht vanuit losse thema’s, zonder samenhang. Het resultaat is dat we in Nederland een functioneel gescheiden landschap hebben, wat het halen van de doelen per individueel thema steeds moeilijker maakt. Wanneer in de praktijk al die thema’s toch bij elkaar komen, werken de afzonderlijk bedachte oplossingen elkaar soms tegen.

De oplossing volgens het Louis Bolk Instituut ligt in een gebiedsproces dat in een zo vroeg mogelijk stadium integraal, vanuit zo veel mogelijk thema’s, wordt bekeken. Daarbij zoeken actoren gezamenlijk naar samenhang en synergie. In meerdere regio’s in Nederland heeft het Louis Bolk Instituut inmiddels ervaring opgedaan en een methode ontwikkeld en nog steeds doorontwikkeld die in andere gebiedsprocessen kan worden toegepast: de Integrale Gebiedsaanpak.

Hoe werkt de integrale gebiedsaanpak?

Figuur 1. Maatschappelijke opgaven en beleid dat op een gebied afkomt.

Projecten

Werken aan een betere gezondheid in veedichte gebieden

In veedichte gebieden lopen spanningen tussen burgers en veehouders soms flink op. Omwonenden ervaren geurhinder en zijn bang voor hun gezondheid. Onze methodiek gebaseerd op het Bolk-model voor Positieve Gezondheid en Leefomgeving heeft in de gemeenten Boekel en Land van Cuijk een constructieve dialoog mogelijk gemaakt tussen bewoners en veehouders. Daarbij is samengewerkt met GGD Hart voor Brabant. Het resultaat: wederzijds begrip en erkenning, met de wil om problemen samen op te lossen.

Lees verder

Op weg naar een new deal tussen boer en maatschappij

Binnen dit project is de meetlat ontwikkeld, waarbij met boeren uit het gebied gekeken is wat het toekomstperspectief is voor drie verschillende gebieden (zand, klei en veen). Samen met het College van Rijksadviseurs zijn er drie pilots opgezet: in Salland (zand), de Krimpenerwaard (veen) en De Marne (klei).

Lees verder

Buijtenland van Rhoon

Hoe richt je een gebied in zodat het bijdraagt aan natuurwaarde èn natuurbeleving bij recreanten terwijl het ook nog agrarische productie levert? En hoe werken overheden, boeren, natuurorganisaties en ketenpartijen samenwerken om zo’n transitie tot een succes te maken? Het Buijtenland van Rhoon is met deze grote landbouwkundige vraagstukken bezig en het Louis Bolk Instituut ondersteunt de Gebiedscoöperatie Buijtenland van Rhoon in dit proces.

Lees verder

Handvatten voor een integrale gebiedsaanpak

Meetlat

De meetlat is een kwalitatief beoordelingskader waarin grote maatschappelijke opgaven rond klimaat, biodiversiteit, landschap, natuur en water integraal benaderd worden. Het is een ondersteunend instrument waarmee naast de focus op een specifiek doel (bv. stikstof) meekoppel-effecten (negatief of positief) op andere opgaven en doelen meegenomen kunnen worden. De meetlat is een proces-instrument waarin feiten en inzichten van verschillende betrokken partijen samenkomen. In het proces wordt er inzicht gegeven in de verschillende beleidsopgaven en kan er gewerkt worden naar een toekomstbeeld voor een bepaalde regio of gebied.

Keukentafelgesprekken en bedrijfsplannen bij de boer

Voor bepaalde opdrachten zijn er keukentafelgesprekken gevoerd waaruit bedrijfsplannen per bedrijf rollen. Deze manier van werken is geschikt om voor verschillende boerenbedrijven hun huidige status op verschillende beleidsdoelen inzichtelijk te krijgen en in beeld te krijgen waar mogelijk ontwikkelrichtingen zijn. Een studieclub met boeren of boeren met grond in een bepaald landgoed (voorbeeld hiervan is landgoed ’t Twickel of landgoed Vilsteren) in een gebied hebben op deze manier de kans om gezamenlijk te af te wegen waar kansen liggen.

Monitoring van uitvoering gebiedsaanpak

Monitoring van een gebiedsaanpak zorgt voor gedegen onderzoek. Het Louis Bolk Instituut maakt altijd eerst een nulmeting om de mogelijke veranderingen in een gebied te kunnen onderbouwen met data. Hiervoor worden onder andere ecologische indicatoren gebruikt (bodem, water en biodiversiteit).